Schuldgevoel is een thema dat ik vaak tegenkom bij de vrouwen die ik coach. Soms, als een woord in mijn hoofd blijft rond zoemen, vind ik het leuk eens wat naslagwerk te verrichten. Even de (emotionele) waarde bij een woord weghalen en het heel nuchter opnieuw bekijken. Waar komt zo’n woord vandaan? Wat betekent het nou echt? Wat zeggen de verschillende bronnen.
Van Dale :schuld•ge•voel het; o -ens het besef schuld te hebben
In het Etymologisch woordenboek komt schuldgevoel niet voor. Lekker rustig. Wel schuld [verplichting], komt van schout, schult, schulde, oudsaksisch skuld, oudfries skeld, skild.
Wikipedia omschrijft het vooral inhoudelijk: Een schuldgevoel is een ‘gemoedstoestand’ waarbij het geweten een mens plaagt met een onaangenaam gevoel over een bepaalde gedane of juist niet gedane actie. Het wordt vaak gevolgd door gevoelens van berouw of spijt. Schuldgevoel is een gemoedstoestand die men zichzelf oplegt.
In het Zweeds heeft met het over samvetskval. Klinkt als vette zeekwal. En in het Duits over Gewissensbisse. Dat laatste rijmt tenminste nog. Daar kun je wel een grapje over maken. ‘Lieverd, je hebt gewoon een beetje last van Gewissensbisse!’ Komt allemaal goed.
Ik leer van mijn zoektocht vooral dat het een negatief iets is. Schuldgevoel. Maar dat wisten we allang. De constatering dat schuldgevoel iets is wat je jezelf oplegt vind ik belangrijker.
Het is onmogelijk om te zeggen dat je gewoon maar niet aan schuldgevoel moet doen. Zou wel makkelijk en waarschijnlijk het meest verstandig zijn, maar zo werkt het nou eenmaal niet. Wat ik wel kan adviseren? Gewoon, do it the British way. Daar weten ze er iets leuks van te maken: zorg dat je een guilty pleasure hebt in plaats van een schuldgevoel!